Karbon Ayak İzini Azaltmanın 10 Yolu

karbon-ayak-izini-azaltmanin-10-yolu-01-bisiklopedi.jpeg

KARBON AYAK İZİNİ AZALTMANIN 10 YOLU

Karbon ayak izi, insan faaliyetlerinin çevreye verdiği zararın karbondioksit cinsinden ölçüsü olarak tanımlanır. Karbon ayak izinin hesaplanması önemlidir, çünkü bu kişinin dünyaya verdiği zararın ölçüsüdür.

Peki, karbon ayak izinin azaltılması için neler yapılabilir?

1. Bisiklet Kullanalım

Birey olarak karbon ayak izini azaltmak için yapılabilecek en basit ama en etkili şey bisiklet kullanmak. Kent-içi trafikte 5-10 km mesafeye kadar bisiklet kullanmak otomobil ya da toplu taşıma ile aynı süreyi alıyor. Bisikletli ulaşım yapan bir kişi, otomobile göre 15, otobüse göre ise 5 kat daha az karbondioksit salınımına neden oluyor. Bu, kişinin birincil, doğrudan karbon ayak izinin azalması ile sonuçlanıyor.

Ayrıca bisiklet ve donanımının yerli üretim olması, yedek parçaların uzun ömürlü ve onarılabilir olması ikincil karbon ayak izinin azaltılması yönünde etkili olacaktır.

2. Şişe Su Tüketmeyelim

Plastik şişelerin çevreye bırakılması karbon ayak izini en çok artıran etmenlerden biridir. Dahası, plastik hammadenin üretimi, suyun depolanması, taşınması, şişelerin geri dönüşüm için taşınması, depolanması karbon salınımı artıran etmenler.

Evlerde su arıtma sistemlerinin kullanılması, bisiklette ve sırt çantasında su matarası taşınması karbon ayak izini azaltmak için etkili önlemlerdir.

3. Elektrik Tüketimimizi Azaltalım

Ev ve işyeri aydınlatmasında tasarruflu ampul kullanılması enerji tüketimini azaltırken, ampul ömrü boyunca 600 kg kadar karbondioksit salınımını önlüyor.

Odadan çıkarken ışıkları kapatmak, bilgisayar ve televizyon kullanılmadığında kapatmak (stand-by konumda bırakmamak) elektrik tüketimini azaltır. Bulaşık makinesini dolmadan çalıştırmamak, çamaşırları düşük ısılarda yıkamak ve kurutma makinası kullanmamak da elektrik tüketimini ve buna bağlı karbon salınımını önemli ölçüde azaltacaktır.

Bisikletlerimizin aydınlatma sistemlerinde pil yerine dinamo kullanalım. Pil kullanmak zorunda kaldığımızda şarj edilebilir pilleri tercih edelim.

4. Su Tüketimimizi Azaltalım

Diş fırçalarken, duş alırken traş olurken su kullanılmadığı zamanlarda musluk kapatılarak su tassarrufu yapılabilir.

Tuvaletlerde sifona pet şişe yerleştirmek, daha az su almasını sağlar. Bu her birey için 8 litreye kadar su tasarrufu ve daha az karbon ayak izi anlamına gelir.

Banyoda küveti kullanmak, duşa oranla 5 kattan daha fazla su tüketimine neden olur. Küvet yerine duş kullanmak, düşük akımlı duş başlığı kullanmak banyoda su tüketimini ve karbon salınımı azaltan etkili yöntemlerdir.

5. Güneşin Işık ve Isısından Yararlanalım

Güney cepheli evler ve işyerleri seçmek karbon ayak izini azaltmak için büyük fırsatlar sunar. Güneşten hem aydınlatma hem ısınmak için daha çok yararlanılmalıdır. Kombinin ayarını 1 derece düşürmek yıllık 500 kg kadar karbon salınımını azaltabiliyor.

6. Atık Yönetimi Yapalım

Atık yönetimi, evsel atıkların ayrıştırılması karbon salınımı önemli ölçüde azaltabilir. Geri dönüşümü olan evsel atıklar toplama sistemine kazandırılmalıdır. Organik atıklar kompos yapımında kullanılabilir. Besin ögelerince zengin olan kompos bahçe ve saksı toprakları için çok kıymetlidir.

7. Kağıt Tüketimini Azaltalım

Tanıtım broşürleri ve postalarını kabul etmeyelim, geri çevirelim. Faturalar için e-fatura tercih edelim. Bütün bunlar ağaçların ve temiz suyun tasarrufunu karbon ayak izimizin azalmasını sağlayacaktır.

8. Pazardan Alış-Veriş Yapalım

Özellikle meyve ve sebze almak için süpermarket yerine pazar tercih edilmelidir. Dünyanın öbür ucundaki değil ama yerel üreticilerin, çiftçelerin desteklenmesi taşıma için harcanan kaynak ve egsoz gazının azalmasını sağlayacaktır.

9. İkinci El Ürün Kullanımını Destekleyelim

Henüz işlevselliğini kaybetmemiş giysi ve mobilyaları ama en önemlisi başta cep telefonu olmak üzere elektronik eşyaları tercih etmek karbon ayak izini önemli ölçüde azaltacaktır. Özellikle elektronik eşyaların içerdiği kimyasallar, doğaya yadıkları enerji ve içerdikleri plastikler karbon salınımını büyük ölçüde artırıyor. Bunun için ikinci el pazarlarını, eşya paylaşım ağlarını desteklemek karbon ayak izini azaltak için etkili bir adım olacaktır.

10. Ev ve İşyerlerinin Yalıtımlarını İyileştirelim

Etkili bir yalıtım kış aylarında ısıtma, yaz aylarında soğutma giderlerini ve karbon salınımını azaltır.

ABC...