Sayılarla Bisiklet 2022

SAYILARLA BİSİKLET 2022

Bu çalışmanın amacı Türkiye'deki bisikletlileri ve bisikletli toplulukları belirlemek, betimlemektir.

Bu güne kadar bigilerini paylaşan tüm topluluk ve kişilere desekleri ve dayanışmaları için teşekkür ederiz —yeni veri girişi için ve bilgi güncelleme için linkimiz—.

Ağustos 2021'de toplanan ilk veriler ile 94 topluluğun bilgileri çözümlendi. Sonuçlar —bisikletlilerin ve bisiklet topluluklarının temel bazı özellikleri Sayılarla Bisiklet 2021 yazımızda paylaşıldı

2022 yılı boyunca yeni eklenen ve güncellenen bilgilerin bir çözümlemesini —Aralık 2022— de bisiklet topluluğumuz ile ve ilgili kurum ve kişilerle paylaşmaktan mutluyuz.

Bu ikinci yıl bazı bilglerin verilerin yıllık değişimini de görmek mümkün oldu. Bu değişimde en çok etkili olan belki de geçerli ve gerçekçi olmayan bazı verilerin, kurumların elenmesiydi. Bu noktada yapmış olabileceğiniz yanlışlıklar konusunda düzeltmeye her zaman açığız —yeni veri girişi için ve bilgi güncelleme için linkimiz—.

TERİMLER TANIMLAR

Bisiklet topluluğu (bisiklet grubu) terimi ile bisikletçi kimliğini belirleyen kişiler arasındaki yüzyüze ve sürekli toplumsal ilişkileri tanımlamak istedik. Yüzyüze terimi ile gerçek yaşamda etkin olan, yaşamı paylaşan kişileri; süreklilik özelliği ile de toplumsal ilişkinin sürdüğü, yeniden bir araya gelineceği bilincini anlatmayı hedefledik. Bu nedenle sanal gruplar, yalnızca sosyal medyada ve internette bağlantıda olan kişiler ve kümeler bu çalışmanın hedef kitlesinin dışında bırakıldı.

Çalışmada kullanılan terimlerden bisikletçi kişisel yaşamlarında ve kimliklerinde bisikleti temel alan bisikletli kişiler için kullanıldı. Bisikletçi sayıları kurumların etkinliklerine genellikle katılan kişileri gösteriyor.

Bisikletli ise bisikleti bir kişilik özelliği değil ama yalnızca bir ulaşım aracı ya da zaman zaman seçtiği bir eğlence aracı olarak gören kişileri anlatıyor. Bisikletli sayıları da kurumu, etkinlikleri takip eden, bir şekilde bağlantıda olunan en geniş kitleyi gösteriyor.

Elde ettiğimiz bisikletçi ve bisikletli verilerimiz güvenilir ve geçerli sayılar olmadı. Başka veriler gibi bu sayıları da her bisiklet topluluğunun bildirimleri ile oluşturduk. Pek çoğunun olgusal gerçeklik ile örtüşmediğini farkettiğimiz için bu yıl, 2022 için bu göstergeleri değerlendirmeyi uygun bulmadık.

VERİLERİ DEĞERLENDİRİLEN TOPLULUK SAYILARI

EN ESKİ BİSİKLET TOPLULUKLARI

1. Karadeniz Ereğli Bisiklet Sevenler Derneği, 1992
2. Keşan DOÇEK, 1993
3. Mersin Bisikletli Gezginler Derneği (MBG), 2002
4. Antalya Bisiklet Sevenler (ABS), 2003
5. Küçükçekmece Bisiklet ve Doğa Aktiviteleri Kulübü (KÜDAK), 2004
6. Extrem Yol Grubu (İzmir), 2005

KADIN BİSİKLET TOPLULUKLARI

• Datça Mor Pedal
• Güzelbahçe Kadın Bisikletçiler
• Mersin Bisikletli Kadınlar
• Morpedal Kadın Bisiklet Derneği
• Pedallayan Kadınlar (Ankara)

Çalışmamıza veri ulaştıran 109 topluluktan 5 tanesi kadınlara ait —yalnızca kadın üyelerden oluşuyor.

Kadınların bisiklet topluluğundaki göstergelerinden biri de temsilci cinsiyetidir. Temsilcilerinden en az bir tanesi kadın olan topluluk sayısı yalnızca 22. Kalan 87 topluluğun tamamının temsilcileri erkek. Başka bir deyişle kurumların %80'inden fazlasında kadınlar topluluk temsilcisi değiller.

Toplum ve topluluklar genelindeki ataerkil karakter —erkek erkeğe köy kahvesi durumu— bisiklet topluluklarında da kendini gösteriyor, ne yazık ki.

KENTSEL BİR FENOMEN OLARAK BİSİKLET TOPLULUĞU

Verilerine ulaşabildiğimiz topluluklar bulundukları illere göre sınıflandığında 37 kente dağıldığı görülüyor. Bazı kentlerde var olan bisiklet topluluklarına ulaşılamadığı kabul edilse bile, geride hiçbir bisiklet topluluğunun olmadğı birçok kent var. Henüz veri girişi yapmamış topluluklar için bağlantımız: yeni veri girişi için ve bilgi güncelleme için linkimiz.

Grafikteki belki de en bilirgin gösterge bisiklet topluluklarının yaklaşık yarısı 6 büyük kentte yer almasıdır. Benzer olarak toplulukların 1/4'ü de İstanbul ve İzmir'de bulunuyor.

Bu veriden yola çıkarak bisiklet topluluğunun açık bir kentsel fenomen olduğu görülebilir.